TALAMBUHAY NG MGA BAYANING PILIPINO

DR. JOSE RIZAL

Si Dr. Jose Protacio Rizal ay ang Pambansang Bayani ng Pilipinas. Siya ay isinilang sa Calamba, Laguna    noongHunyo 19, 1861. Ang kanyang mga magulang ay sina G. Francisco Mercado at Gng. Teodora Alonzo.Nakapag tapos siya ng Batsilyer sa Agham sa Ateneo de Manila noong Marso 23, 1876 na may mataas na karangalan. Noong 1877 ipinagpatuloy niya ang kanyang pag-aaral sa Unibersidad ng Santos Tomas at Unibersidad Central de Madrid hanggang sa matapos niya ng sabay ang medisina at pilosopia noong 1885. Natuto rin siyang bumasa at sumulat ng iba’t ibang wika kabilang na ang Latin at Greko. At nakapagtapos siya ng kanyang masteral sa Paris at Heidelberg.

Ang kanyang dalawang nobela “Noli Me Tangere” at “El Filibusterismo.” naglalahad ng mga pang-aabuso ng mga prayle sa mga Pilipino at mga katiwalian sa pamahalaan ng Kastila.Noong Hunyo 18, 1892 ay umuwi ng Pilipinas si Dr. Jose P. Rizal. Nagtatag siya ng samahan tinawag ito na “La Liga Filipina.” Ang layunin ng samahan ay ang pagkakaisa ng mga Pilipino at maitaguyod ang pag-unlad ng komersiyo, industriya at agricultura.​Noong Hunyo 18, 1892 ay umuwi ng Pilipinas si Dr. Jose P. Rizal. Nagtatag siya ng samahan tinawag ito na “La Liga Filipina.” Ang layunin ng samahan ay ang pagkakaisa ng mga Pilipino at maitaguyod ang pag-unlad ng komersiyo, industriya at agricultura.

ANDRES BONIFACIO
Si Andres Bonifacio ay ipinanganak noong ika-30 ng Nobyembre, 1863. Ang kanyang mga magulang ay sina Santiago Bonifacio at Catalina de Castro.Siya ay marunong magbasa at sumulat, siya ay naging isang kawani ng Kumpaniyang "Fleeming and Company", isang kumpaniya na nagtitinda ng rattan at iba pang mga paninda.​​​Nakapagsulat din siya ng mga artikulo at mga tula, isa na dito ang pinakasikat na 'Pag-ibig sa Tinubuang Lupa.Ang nagsiklab sa kanyang kaluluwa ng paggawa ng Himagsikan at pagtatag ng Katipunan o KKK (Kataastaasang Kagalang-galang na Katipunan ng mga Anak ng Bayan). Itinatag niya ang Katipunan noong ika-7 ng Hulyo, 1892 kasama sina Ladislao Diwa, Teodoro Plata at Deodato Arellano. Ang kanyang pangalan ay Maypagasa.Mahigit sa 1,000 Katipunero ang sumama sa kanya sa Pugad Lawin, Caloocan noong ika-23 ng Agosto, 1896.Si Bonifacio kasama ang kanyang pamilya ay umalis sa Naic papuntang Indang at sa kanyang pagbabalik sa Montalban, si Aguinaldo ay nagpadala ng tauhan para siya ay arestuhin, subalit si Bonifacio ay lumaban at nasugatan. Humarap siya sa isang paglilitis dahil sa kanyang gawain na laban sa bagong pamahalan at binigyan ng sentensiyang bitay ng isang Militar na Hukuman. Ang mga tauhan ni Aguinaldo ang bumitay sa kanya sa kabundukan ng Maragondon, Cavite noong ika-10 ng Mayo, 1897.

EMILIO AGUINALDO

Pinanganak si Emilio Aguinaldo noong Marso 22,1869sa bayan ngKawit, Cavite sa Luzonsapanahong kolonya ng Espanya ang Pilipinas,siya ang ikapitong anak ng alkalde ng bayan. Saedad na 15, sa tulong ng isang paringDominican,nagpatala siya sa Colegio de San Juan deLetran sa Maynila, kung saan siya nag-aral ng medisina.

Nagbalik si Aguinaldo sa Luzon at tumulong pangunahan ang isang pag-aalsa na sa kauntingpanahon ay nagtaboy sa mga Espanyol sa rehiyon. Bilang bahagi ng napakasunduan, ipinataponsi Aguinaldo sa Hong Kongnoong1888.Doon pinag-aralan niya ng taktikang pangmilitar ngmgaBritanyaat nagtipon ng mga armas, at palihim na bumalik sa Luzon ilang taon ang lumipas.Noong1895 sumapi si Aguinaldo saKatipunan, isang lihim na samahan na pinamumunuan noonni Andres Bonifacio,na may layuning patalsikin ang mga Espanyol at palayain ang Pilipinas..Noong1898,nagsimula ngDigmaang Espanyol-Amerikanoat napikapag-ugnayan si Aguinaldosa mga Amerikanong opisyal sa pag-asang tutulong sila sa kanyang pakikipaglaban para sakalayaan. Sa una nakatanggap lamang siya ng magkakahalong mensahe, ngunit nakipaglabankaisa ng mga Amerikano upang patalsikin ang mga Espanyol – kasama ng paglilipat ng maghigitna 15,000 nahuling tropang Espanyol ay si Admiral George Dewey. Gayon pa man, angpakikipag-ugnayan sa mga Amerikano ay higit na apektado nang hindi sila nagpakita ngkagustuhang tulungan ang Pilipinas na maging malaya at nagsimulang sakupin ang bansa gayang ginawa ng mga Espanyol noon. Walang tulong ninuman, ipinahayag ni Aguinaldo ang kalayanng Pilipinas noong Hunyo 12, 1898at inihalal siya ng Kapuluan ng Saligang-batas ng Pilipinasbilang pangulo noong Enero 1, 1899.Nang sumiklab ang labanan sa pagitan ng mga tropangAmerikano at mga Pilipinong makakalayan, ipinahayag ni Aguinaldo ang digmaan laban saEstados Unidos noong Pebrero 4, 1899.Pinamunuan ni Aguinaldo ang pagtutol sa pananakop ng mga Amerikano hanggang siya aymahuli noong1901ni US General Frederick Funston. Tinanggap niya ang alok na ililigtas angkanyang buhay kung ipapangako niya ang kanyang katapatan sa Estados Unidos. Isangmalungkot na desisyon ang ginawa ni Aguinaldo dahil matapos siyang ipagtanggol ng kanyangmga magigiting na heneral,tulad ni Gen.Gregorio del Pilar,sumuko lamang siya nang hindilumalaban. Namahinga siya sa mata ng publiko nang matagal na panahon, hanggang 1935.

EMILIO JACINTO

Emilio Jacinto (December 15, 1875 - April 16, 1899), was a Filipino revolutionary known as the Brains of the Katipunan. Born in Trozo, Manila, Jacinto was the son of Mariano Jacinto and Josefa Dizon. His father died shortly after Jacinto was born, forcing his mother to send him to his uncle, Don José Dizon, so that he might have a better standard of living. Jacinto was fluent in both Spanish and Tagalog, but preferred to speak in Spanish. He attended San Juan de Letran College, and later transferred to the University of Santo Tomas to study law. He did not finish college and, at the age of 20, joined the secret society called Katipunan. He became the advisor on fiscal matters and secretary to Andrés Bonifacio. Jacinto also wrote for the Katipunan newspaper called Kalayaan, which translates to Freedom in Filipino. He wrote in the newspaper under the pen name Dimasilaw, and used the alias Pingkian in the Katipunan. Emilio Jacinto was the author of the Kartilya ng Katipunan as well.

After Bonifacio's death, Jacinto continued fighting the Spaniards. Like General Mariano Álvarez, he refused to join the forces of General Emilio Aguinaldo. He contracted malaria and died in Majayjay, Laguna, at the age of 23. His remains were later transferred to the Manila North Cemetery.